‘Er kan meer dan je denkt!’

Naast de gewone samenleesbijbel is er ook de Samenleesbijbel Junior uit van het Nederlands Bijbel Genootschap. Wat zijn de verschillen met de gewone Samenleesbijbel? En welke tips zijn er voor het samen in de Bijbel lezen met je kinderen? Jeugdwerkadviseur Emily interviewde hierover een van de auteurs van de Samenleesbijbels: drs. Maartien Hutter.

Kunt u iets vertellen over wat u bij het NBG doet?

“Ik werk bij het NBG bij het team bijbelgebruik. Met mijn achtergrond als pedagoog en theoloog ben ik betrokken bij de producten die voor kinderen worden ontwikkeld. Ik houd er zicht op of de dingen die we schrijven kloppen vanuit de theologische achtergrond en of er voor kinderen begrijpelijk wordt geschreven.”

Wat maakt de nieuwe Samenleesbijbel Junior bijzonder?

“Wij hebben bij het schrijven van de gewone Samenleesbijbel ervaren dat ouders graag met kinderen uit de Bijbel willen lezen. De gewone Samenleesbijbel is pas geschikt voor kinderen vanaf 8 jaar. We wilden ook iets uitbrengen dat meer geschikt is voor jongere kinderen, van 5 tot 8 jaar, en daarbij meer vertellen dan alleen de bekende verhalen uit de Bijbel. De Samenleesbijbel Junior bestaat uit 15 verhalen uit het Oude en 15 verhalen uit het Nieuwe Testament. Wat de Samenleesbijbel Junior ook anders maakt dan andere kinderbijbels, is dat er bij ieder Bijbelverhaal ook een gedeelte is dat het kind zelf kan lezen. Het is zo geschreven dat het aansluit bij het AVI-niveau van kinderen van groep 3 en 4.”

Kunt u een voorbeeld noemen van een minder bekend verhaal?

“We hebben bijvoorbeeld Psalm 23 opgenomen in de Samenleesbijbel junior. In deze Psalm zit nogal wat beeldspraak. Beeldspraak is voor jonge kinderen vaak nog moeilijk te begrijpen en die leggen we daarom aan de kinderen uit. In dit geval staat om de psalm heen een korte verhalende tekst. Wij leggen daarbij iets uit over de tempel waarover je in vers 5 en 6 leest en vertellen hoe fijn David het vindt dat hij bij God mag zijn. In de vormgeving hebben we het wel zo weergegeven dat het voor de lezer wel duidelijk blijft dat het een lied is.”

Hoe zou u een onderwerp als genade uitleggen aan kinderen? “Een begrip als genade is een nogal abstract geloofsbegrip. Aan kinderen zou ik duidelijk willen maken dat genade een manier van God is om met mensen om te gaan. God wil vanuit Zijn liefde en trouw met ons omgaan. In de Bijbel in Gewone Taal wordt het woord genade ook niet gebruikt, evenmin als in de Samenleesbijbel Junior. Dat heeft ermee te maken dat ‘genade’ tegenwoordig buiten

de kerk geen gangbaar begrip meer is. Wanneer je terugkijkt in de grondteksten kun je ook lezen dat begrippen daar ook werden gebruikt in de taal die men toen sprak en begreep. Ik vind het mooi dat we minder bekende begrippen tegenwoordig vertalen in hedendaagse woorden. Genade wordt in de Bijbel in Gewone Taal vertaald met woorden als ‘Gods goedheid’ en ‘zo zal God voor ons zorgen’. Op die manier kun je dit moeilijke begrip ook goed aan kinderen uitleggen.

Hoe wordt er in de Samenleesbijbel aandacht besteed aan genade?

“In de Samenleesbijbel is er geen aparte themapagina over genade. Maar we besteden er wel verschillende keren aandacht aan, bijvoorbeeld bij Romeinen 8. Daar proberen we duidelijk over te brengen dat het belangrijkste is dat God altijd van ons zal houden. Verder denk ik ook dat een begrip als genade gaandeweg, door verschillende bijbelverhalen, steeds meer inhoud en betekenis zal gaan krijgen voor een kind.”

Welke tips wilt u ouders geven als ze met hun kind uit de Bijbel lezen?

“Belangrijk uitgangspunt is voor mij dat je samen met je kind op ontdekkingstocht door de Bijbel kunt gaan. De recente denkrichting van de kindertheologie sluit hier heel goed bij aan. Kindertheologie gaat ervan uit dat je kinderen serieus neemt bij het lezen. Het kind en het verhaal staan centraal. Vragen die kinderen stellen, worden serieus genomen. Als ouder is het belangrijk dat je in je vraagstelling niet voorschrijft wat kinderen moeten gaan denken, maar dat je vragen open zijn. In feite kun je dan ook beter spreken van geloofscommunicatie dan van geloofsoverdracht. Bij het lezen met kinderen is het ook belangrijk om bij hun interesses aan te sluiten. Het ene kind is meer een lezer, het andere meer een doener. Op het moment dat je meer aansluit bij het kind, komt het verhaal ook directer binnen. Hierdoor kun je als ouder zelf ook verrast zijn door wat er ontstaat of gebeurt.”

Wat is u bijgebleven bij het schrijven van de Samenleesbijbel Junior?

“Ik kwam er vooral achter dat er meer kan dan je denkt. Veel verhalen uit de Bijbel zijn geschikt voor kinderen. Als samenstellers ervan maakten we in onze voorbereiding altijd zelf eerst een exegese en daaruit filterden we het belangrijkste thema waar het in dat gedeelte over gaat. Aan de hand daarvan maken we de vertaling naar de kinderen. Wat ik mij herinner bij het ontwikkelen van deze Samenleesbijbel is dat we heel graag het Paasverhaal erin op wilden nemen, maar dat we voor deze jonge kinderen niet te veel wilden blijven hangen bij het verdriet. We hebben er voor gekozen om bij dit gedeelte de nadruk te leggen op het gedeelte waarin Maria Jezus weer tegen komt in de tuin. Zo hebben we vooral de vreugde van Pasen willen verwoorden voor de kinderen. Mijn wens is dat ouders en kinderen mogen beleven dat bijbellezen niet moeilijk is, maar dat je wat je leest open met elkaar kunt beleven en bespreken.”

De Samenleesbijbel junior is hier te bestellen