Leren loslaten met Jochebed

Wij moeders weten wat het beste is voor onze kinderen. Onze opvoeding loopt op rolletjes. Onze kinderen zien eruit als een plaatje, halen hoge cijfers en hebben nooit een grote mond in het openbaar. Doe ons die christelijke mama-award maar!

De werkelijkheid achter de schone schijn is meestal anders. We hebben geen idee hoe we een christelijke opvoeding gestalte moeten geven. We zijn te verlegen om onze kinderen te leren bidden. We weten niet wat we moeten antwoorden op de vragen van onze pubers. En achter de voordeur is er weinig over van vroom gedrag. Geef ons alsjeblieft een inspirerend bijbels voorbeeld om ons aan te spiegelen!

Jochebed is de vrouw van Amram en de moeder van Mozes, Aäron en Mirjam (zie Exodus 2: 1-10). Als het gaat om geloofsopvoeding kunnen we heel wat tips en vaardigheden leren van bijbelse vrouwen. Maar Jochebed doet iets dat wij vrouwen heel moeilijk vinden: loslaten…

Het grote plaatje zien
Als Mozes wordt geboren verkeert het volk van God in een crisis: ze worden als slaven ingezet en zelfs het recht op kinderen krijgen wordt hen afgenomen. Je zal maar zwanger worden in die tijd… Jochebed besluit om zich niet bij de omstandigheden neer te leggen. Ze bedenkt een plan om haar baby te redden. Een gewaagd plan waarbij het leven van haar kind groot gevaar loopt. Beeld het je even in. Je maakt een rieten mandje terwijl de tranen je over de wangen lopen. Je wandelt naar de rivier. Nog een laatste kus op zijn zijdezachte wangetje en dan duw je het mandje van je af de rivier op. Dit gaat zo tegen je natuur in. Je wilt je kind vasthouden, beschermen, bij je houden. Maar je laat los. Letterlijk uit je handen drijft je kindje het onbekende tegemoet.

Ik denk dat Jochebed dit alleen kon omdat zij het grotere plaatje voor ogen hield. Ze besefte dat het niet om haar ging, niet om haar moedergevoelens. Ze moet geweten hebben dat God een groter doel had met dit kindje dan een warme relatie met zijn moeder. Daarom kan zij hem loslaten. En zelfs laten opgroeien aan het hof van de goddeloze vijand.

Elke moeder heeft de neiging om haar kindje voor zichzelf te willen houden. Jij en ik voor altijd samen… Het leven leert je langzaam aan los te laten. Je kindje krijgt een eigen wil, maakt eigen vrienden en kiest zijn eigen weg in het leven. Wij willen vaak dat onze kinderen de weg gaan die ons goed lijkt, de studie en partner kiezen die wij geschikt vinden en leven zoals wij leven.

Maar net als Jochebed moeten wij het grotere plaatje in het oog houden. Het draait niet om ons als moeders. Om onze keuzes of onze manier van leven. God heeft een groter doel met dit mensenleven: zijn eer en grootheid. Jochebed betekent niet voor niks: Aan God de eer!

Een stevige basis leggen
Jochebed krijgt de kans om haar kind het meest waardevolle zelf mee te geven: een liefdevolle basis in de eerste paar jaar. Het was in die tijd heel normaal om je kind tot een jaar of drie borstvoeding te geven. En zolang Mozes nog borstvoeding krijgt mag hij bij Jochebed wonen. Ze kan hem de veiligheid bieden van haar liefde, dag in dag uit. Ook al weet ze dat ze hem straks opnieuw moet loslaten.

Het is vaak uit onderzoek gebleken: de eerst paar jaar van een mensenleven zijn bepalend voor de ontwikkeling. Hier leert een kind zich hechten en worden zelfvertrouwen en de mogelijkheid om relaties aan te gaan gevormd. Deze vaardigheden zijn ook van wezenlijk belang om een relatie met God te kunnen hebben. In de Bijbel worden ouders gezien als beelddragers van God en de basis daarvoor wordt in de eerste levensjaren gelegd. Wie zich niet geliefd weet door zijn eigen ouders zal moeite hebben om Gods liefde

te begrijpen. Wie heeft ervaren dat zijn ouders te vertrouwen zijn en luisteren naar zijn behoeften zal makkelijker zijn zorgen en bekommernissen bij de Here neerleggen.

Vertrouwen
En dan komt het moment dat Jochebed Mozes naar het paleis, naar zijn nieuwe moeder, moet brengen. Ze moet het kleine peutertje uit handen geven. Ze moet haar rechten als moeder opgeven. Ze zal niets meer kunnen bijdragen aan zijn opvoeding. Hem geen levenslessen meer kunnen meegeven. De vraag zal haar vast gekweld hebben: Heb ik genoeg gedaan?

Welke moeder kent die vraag niet? Het allerliefste dat je wilt is dat je kind Jezus als zijn Redder aanneemt. Is dat gelukt? Je hebt misschien heel wat levenslessen met je kind gedeeld. Maar je hebt ook fouten gemaakt. Je hebt kansen benut maar je bent ook tekort geschoten. Heb je genoeg gedaan? Ben je een goede beelddrager van God (geweest)?

Uiteindelijk kan geen enkele ouder zijn kind het geloof geven. Jochebed moest letterlijk haar invloed op haar kind opgeven, maar ook onze kinderen zijn geen automaatjes waarbij wij slechts de juiste knoppen hoeven in te drukken. Het is dan ook goed te beseffen dat we op een bepaalde manier, net als Jochebed, aan de zijlijn staan in het leven van ons kind. En dan komt het aan op gebed en vertrouwen. De God die ons vasthoudt is in staat zoveel meer te doen dan wij bidden of beseffen! Hij kan ons kind geloof geven en gebruiken in zijn dienst. En net als Jochebed mogen wij dan vol verwondering aan de zijlijn staan toekijken!

  • Ben jij zelf opvoeder (geweest) of niet? Hoe ervaar je dat?
  • Welke vrouw uit de Bijbel is voor jou een voorbeeld als het gaat om geloofsopvoeding en waarom?
  • Welke basis is er in de eerste jaren van jouw leven gelegd en hoe werkt dit door in jouw leven?
  • In welke situatie moest jij een kind leren loslaten en hoe was dit?
  • Schrijf een gebed waarin je woorden probeert te geven aan het vertrouwen op God waarmee je een kind in jouw leven loslaat.

Dit artikel is eerder verschenen in CGK Vrouw.Ingrid Plantinga-Kalter is theologe en moeder. Ze heeft Geloof in het gezin mede opgezet en geeft toerusting over geloofsopvoeding. Daarnaast ontwikkelt ze voor het Praktijkcentrum producten op het gebied van bijbelstudie, catechese en liturgie.